آشنایی با روش های احیاء پیش بیمارستانی

همواره بعد از حوادث غیر قابل پیش بینی در دنیا جامعه اورژانس محلی، با فرد یا افرادی تحت عنوان مصدوم روبروست. که نحوه‌ی مقابله و رویایی با این شرایط با توجه به سطح آموزش و آمادگی افراد و کادر اورژانس محلی کاملا متفاوت است. با این حال در این نوشته با روش های احیاء پیش بیمارستانی فرد مصدوم در شرایط اورژانسی آشنا خواهیم شد.

برسی بیمار برای نیاز به CPR بهتر است کمتر از 10 ثانیه طول بکشد تا زمان برای احیا از دست نرود.

احیاء در چه مواردی مطرح است؟

احیاء در واقع در مواقعی مطرح می گردد که فردی در اثر سانحه اورژانسی یا هر نوع عارضه دیگر دچار ایست قلبی یا تنفسی و یا حتی مغزی شده است. همینطور واژه ی احیاء قلبی ریوی نیز در همین موارد مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین احیاء پیش بیمارستانی به کلیه اقدامات و روش هایی گفته می شود که برای نجات افرادی است که دچار یکی از ایست های قلبی یا تنفسی هستند.

هدف کلی از احیاء

هدف کلی از احیاء، حفظ خون و اکسیژن در بدن فردی است که ضربان قلب و تنفس او متوقف شده است. این عمل توسط افراد عادی آموزش دیده قابل انجام است. در کشور های مختلف دنیا نهاد‌های مختلفی مسئول آموزش عموم افراد برای احیاء پیش بیمارستانی هستند. و در کشور ایران نیز نهاد هایی مانند جمعیت هلال احمر ایران و همین طور وزارت بهداشت وظیفه این آموزش را به عهده دارد. و هر سال آموزش های رایگانی در سطح کشور انجام می شود.

زمان طلایی در انجام احیاء قلبی

اگر عملیات نجات چهار تا شش دقیقه بعد از احراز ایست قلبی شروع شود. احتمال نجات جان بیمار دو تا سه برابر افزایش می یابد. یعنی این خیلی مهم است که بلافاصله بعد از ایست قلبی احیاء شروع شود. تا این عملیات کمک به عدم بروز هایپوکسی مغزی شود.

هایپوکسی

کم اکسیژنی یا همان هیپوکسی در بدن می تواند به اکثر عضو های بدن صدماتی را وارد کند. اما بدیهی است این صدمات در اندام های عصبی از جمله مغز انسان بسیار خطرناک و جبران ناپذیر است. بنابراین شروع عملیات نجات با درنظر‌گرفتن زمان طلایی چهار دقیقه بسیار مهم است.

مدت زمان انجام عملیات احیاء پیش بیمارستانی

گذشت هر دقیقه در جریان عملیات احیاء شانس بیمار را برای نجات هفت تا ده درصد کاهش می دهد. پس هم زمان شروع بسیار مهم است و هم مدت زمان تداوم انجام عملیات کاملا تاثیر گذار خواهد بود. البته با توجه به سن و شرایط فیزیکی بیمار، مدت زمان انجام عملیات می تواند کم یا زیاد شود. و همین طور نوع صدمه در مصدوم نیز ممکن است در زمان انجام عملیات اثر بگذارد و از دوازده دقیقه تا حتی چهل و پنج دقیقه نیز به طول بیانجامد.

نتیجه‌ی تحقیقات مشابه ثابت می‌کند که که اگر عملیات احیاء پیش بیمارستانی به درستی صورت گیرد. حتی می تواند پنجاه تا هفتادو پنج درصد باعث ادامه حیات بیمار شود. بنابراین بسیار حیاتی است که عموم مردم این اموزش مهم را به درستی دیده باشند. تا در موقع لزوم آن را به کار گیرند.

چرا اکثر افراد حتی در صورت اگاهی اقدام به احیا نمی کنند؟

افراد مختلف با ذهنیت این که شاید تنفس دهان به دهان ممکن است موجب انتقال عفونت و بیماری شود. اقدام به انجام احیاء پیش بیمارستانی در مواقع نیاز نمی کنند. اما باید گوشزد کرد که ریسک انتقال بیماری در این مواقع بسیار پایین است. و جای هیچ گونه نگرانی در صورت انجام عملیات توسط افراد آماتور نیز وجود ندارد.

اقدامات نادرست شما ممکن است حتی مشکلات جدید و سخت تری برای مصدوم ایجاد کند. پس در صورت عدم آشنایی اقدام به کمک نکنید. و منتظر بمانید تا فرد آگاهی عملیات را شروع کند.

نحوه انجام و مراحل احیاء پیش بیمارستانی

شرایط را بررسی کنید و مطمئن شوید که بیمار در حالتی قرارگرفته است که می تواند کمک دریافت کند. اگر این طور نبود او را در حالت مناسب و به پشت خوابیده قرار دهید.
حال بیمار را بررسی کنید. اگر هوشیار است از او سوال کنید. اگر نبود سعی کنید هرچه سریعتر شرایط احیاء پیش بیمارستانی را در او ایجاد کنید و اگر مصدوم کودک بود با ضربه زدن به پای او از وضعیتش اطلاع یابید.
اگر فرد قادر به پاسخ گویی به شما نیست. سریعا با اورژانس تماس بگیرید. و در صورت امکان از فرد دیگری برای احیاء کمک بگیرید. اگر تنها هستید یا فردی که احیاء نیاز دارد کودک یک تا هشت ساله است. ابتدا دو دقیقه اورا احیاء کنید. سپس به اورژانس زنگ بزنید. و در صورت امکان از فرد دیگری بخواهید تا با اورژانس تماس بگیرد.

اگر دستگاه شوک الکتریکی خارجی خودکار را در اختیار دارید. سریعا از آن برای بررسی ریتم قلب استفاده کنید. اگر نه وقت را تلف نکنید و احیاء را شروع کنید.
عملیات فشار بر روی قفسه سینه را شروع کنید. و پس از سی بار فشار روی قفسه سینه (در جوانان به اندازه پنج سانتی متر و با دو دست و در کودکان یک تا هشت سال با یک دست و 5 سانتی متر فشار و در نوزادان به اندازه سه سانتی متر و با دو انگشت) دو عدد تنفس مصنوعی انجام دهید و این عمل را با سرعت حدودی 100 تا 120 بار در دقیقه انجام دهید.
این اقدامات را تا زمان که فرد شروع به تنفس کند و یا اورژانس برسد ادامه دهید شکل زیر انجام مراحل احیاء پیش بیمارستانی را به خوبی نشان می دهد

بعد از این که فرد شروع به تنفس کرد او را به آرامی بخوابانید و منتظر اورژانس باشید.

در قسمت بعد به نحوه انجام تنفس مصنوعی می پردازیم با نرسینگ ماز همراه باشید.

مراحل تنفس مصنوعی

یک - راه هوایی بیمار با باز کنید

برای باز کردن راه هوایی ابتدا باید کف دست خود را روی پیشانی بیمار قرار دهید. و سر را به سمت عقب هول دهید و همینطور با دست دیگر خود سعی کنید سر بیمار را بلند کرده و به عقب ببرید.

مانور کج کردن سر و بالا نگه‌داشتن چانه

دو-تنفس دهید

برای این منظور حتما سوراخ بینی را ببندید. و اگر ماسک دارید به کمک ماسک و اگر ندارید با گذاشتن دهان بر روی دهان بیمار به اون نفس بدهید در این حالت حتما مطمئن شوید که قفسه سینه بیمار به سمت بالا حرکت بکند و هر نفس در حدود یک ثانیه طول بکشد.

سه- فشار بر روی قفسه سینه

تا زمانی که مصدوم یا بیمار به صورت طبیعی شروع به تنفس کند، 30 عدد فشار بر روی قفسه سینه و 2 بار تنفس را ادامه دهید.

در تمام طول ماساژ قلبی آرنج باید کاملا صاف باشد

این اقدامات را هنگام شرایط ضرور و اضطرار حتما قبلا بار‌ها تمرین کنید. و خونسردی خود را حفظ کنید. شما آگاه هستید که انجام احیاء پیش بیمارستانی وظیفه‌ی رسمی شما نیست. و اگر آن را انجام ندهید. کسی از شما بازخواست نخواهد کرد. ولی در صورت آگاهی، این مسئولیت اجتماعی شماست تا به فرد مصدوم که نیازمند کمک است کمک کنید.

احساس رضایت قلبی

اگر بیمار یا مصدومی بعد از کمک شما بتواند به زندگی برگردد. یقینا به غیر از پاداش الهی ،رضایت قلبی شما از خودتان نیز به شما این خوشحالی قلبی را خواهد داد که کار درستی انجام داده اید. و جان انسانی را نجات داده اید که این قابل وصف نیست.